Newidiadau i'r system fudd-daliadau

Efallai eich bod wedi clywed bod rhai budd-daliadau lles wedi bod yn newid yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Dysgwch ar y dudalen hon sut gallai'r newidiadau hyn effeithio arnoch chi.

Cyflwyno Credyd Cynhwysol

Mae Credyd Cynhwysol wedi'i gyflwyno'n genedlaethol ac mae'n disodli ceisiadau newydd am nifer o fudd-daliadau i bobl o oedran gweithio - h.y. pobl sy'n iau nag oedran Pensiwn y Wladwriaeth (o fis Ebrill 2021, mae hyn yn 66 i ddynion a menywod. Am fwy o wybodaeth am oedran Pensiwn y Wladwriaeth, gweler gwefan Llywodraeth y DU).

Yn y pen draw, byddwch yn cael eich trosglwyddo i'r Credyd Cynhwysol os ydych eisoes yn hawlio unrhyw un o'r canlynol:

• Cymorth Incwm
• Lwfans Ceisio Gwaith yn seiliedig ar Incwm
• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth sy'n gysylltiedig ag Incwm (ESA)
• Credyd Treth Gwaith
• Credyd Treth Plant
• Budd-dal Tai

Os ydych chi wedi cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth, efallai na chewch eich effeithio oni bai eich bod yn rhan o gwpl ac mae un ohonoch chi o dan yr oedran yma. Ers 15 Mai 2019 rhaid i'r ddau aelod o gwpl fod wedi cyrraedd oedran Pensiwn y Wladwriaeth i hawlio Credyd Pensiwn. Os na fydd hynny'n wir, bydd yn rhaid iddyn nhw wneud cais newydd am Gredyd Cynhwysol.

Newidiadau i fudd-daliadau cyplau

Mae'r ffordd y mae budd-daliadau yn cael eu rhoi i gyplau lle mae bwlch oedran rhyngddynt wedi newid. Fel y soniwyd uchod, nid yw cyplau o oedran cymysg (lle mae un partner dros yr oedran Pensiwn Gwladol (SPA) a'r partner arall heb gyrraedd SPA eto) bellach yn gallu dewis a ydyn nhw'n hawlio Credyd Cynhwysol neu Gredyd Pensiwn ac oedran pensiwn Budd-dal Tai. Yn hytrach, dim ond Credyd Cynhwysol y gallant ei hawlio nes i'r ddau gyrraedd SPA.

Os oeddech eisoes yn hawlio'r budd-daliadau hyn ar 15 Mai 2019, ni ddylech gael eich effeithio. Fodd bynnag, os bydd eich amgylchiadau yn newid neu os byddwch yn cymryd seibiant rhag hawlio, gallai olygu bod yn rhaid i chi hawlio Credyd Cynhwysol yn lle hynny.

Mae rhai o'r newidiadau a allai effeithio ar eich cais yn cynnwys:

• newid cyfeiriad i ardal awdurdod lleol gwahanol
• mynd dramor am fwy na 4 wythnos
• newid yn faint o gyfalaf sydd gennych
• stopio hawlio budd-dal sy'n eich helpu i gymhwyso am Gredyd Pensiwn neu Fudd-dal Tai
• gwahanu oddi wrth eich partner ac yna dod yn ôl at ei gilydd.

Dan yr amgylchiadau hyn, mae'n well cael cyngor ar eich sefyllfa. Cysylltwch â'ch Age Cymru neu ffoniwch Cyngor Age Cymru.

Dyma rai o'r pethau a all newid gyda Chredyd Pensiwn, er nad yw'n glir pryd y bydd y newidiadau hyn yn digwydd.

• Wrth i Fudd-dal Tai gael ei ddiddymu, bydd Credyd Pensiwn yn cynnwys credyd tai newydd i helpu tuag at rentu. Efallai na fydd hyn yn digwydd tan 2023 ar y cynharaf, fodd bynnag.
• Wrth i Gredyd Treth Plant gael ei ddiddymu, bydd Credyd Pensiwn yn cynnwys symiau ychwanegol ar gyfer plant dibynnol.
• Mae'n bosibl y bydd terfyn arbedion newydd ar gyfer Credyd Pensiwn. Does dim terfyn arbedion ar hyn o bryd.

Mwy o wybodaeth am Gredyd Pensiwn

Newidiadau i fuddion profedigaeth

Mae Taliad Cymorth Profedigaeth wedi disodli'r hen system o fudd-daliadau profedigaeth.

Efallai y bydd gennych hawl i Daliad Cymorth Profedigaeth os:

• Bu farw eich gŵr, gwraig neu bartner sifil ar neu ar ôl 6 Ebrill 2017
• Talodd y person a fu farw gyfraniadau Yswiriant Gwladol neu bu farw oherwydd damwain yn y gwaith neu glefyd a achoswyd gan waith
• Pan fuon nhw farw roedd y partner oedd wedi goroesi o dan oedran Pensiwn y Wladwriaeth.

Rhagor o wybodaeth am Daliad Cymorth mewn Profedigaeth

Mae'r Taliad Annibyniaeth Personol (PIP) yn cael ei ddisodli gan y Lwfans Byw I'r Anabl (DLA)

Mae'r Taliad Annibyniaeth Personol (PIP) wedi cael ei ddisodli gan y Lwfans Byw i Bobl Anabl ar gyfer hawlwyr newydd.

Dyma sut y gallech gael eich effeithio os ydych chi'n cael DLA ar hyn o bryd:

• Os oeddech o dan 65 ar 8 Ebrill 2013, byddwch yn cael eich ailasesu am PIP rhywbryd yn y dyfodol
• Os oeddech dros 65 oed ar 8 Ebrill 2013, byddwch yn parhau i'w dderbyn cyhyd â'ch bod yn gymwys.

Mwy o wybodaeth am y Taliad Annibyniaeth Personol

Mwy o wybodaeth am Lwfans Byw i'r Anabl

Newidiadau i Gefnogaeth i Log Morgais

Mae'r gefnogaeth i Log Morgais (SMI) yn talu tuag at y llog ar forgais neu fenthyciadau eraill sy'n gymwys i wella cartrefi.

Ers 6 Ebrill 2019, cyflwynwyd benthyciadau SMI. Mae hyn yn golygu, os byddwch yn hawlio SMI, bydd angen i chi sicrhau eich bod yn talu llog ar eich morgais neu fenthyciadau gwella cartref, naill ai eich hun neu drwy ddefnyddio'r benthyciad. Mae'r benthyciad yn wirfoddol ac mae gennych chi'r dewis i'w dderbyn ai peidio.

Mwy o wybodaeth am Gymorth i fenthyciadau Llog Morgais

Gostyngiadau budd-dal tai a'r 'dreth ystafell wely'

Mae Budd-dal Tai yn cael ei leihau os ystyrir bod gennych fwy o ystafelloedd gwely nag sydd ei angen arnoch yn eich cartref. Gelwid hyn yn 'dreth ystafell wely'.

• Gallai hyn effeithio arnoch os yw'r canlynol yn berthnasol i chi:
• rydych o dan oedran Pensiwn y Wladwriaeth ac,
• rydych yn rhentu eiddo oddi wrth eich awdurdod lleol neu gymdeithas dai ac,
• mae gennych chi fwy o ystafelloedd gwely nag sydd ei angen arnoch.

neu

• rydych chi'n bensiynwr ac mae gennych chi bartner iau, ac yn hawlio Credyd Cynhwysol.

Mwy o wybodaeth am Fudd-dal Tai

Sut gallai'r cap budd-daliadau effeithio arnoch chi

Mae yna gap ar faint o fudd-daliadau y gallwch chi eu hawlio os nad ydych chi'n gweithio. £20,000 yw'r cap (neu £23,000 yn Llundain). Efallai y cewch eich effeithio os:

• rydych chi o dan oedran Pensiwn y Wladwriaeth; neu
• os ydych chi dros yr oedran hwn, ond yn byw gyda phriod neu bartner sy'n is nag oedran Pensiwn y Wladwriaeth a chi neu'ch partner yn hawlio Cymorth Incwm; Lwfans Ceisio Gwaith yn seiliedig ar incwm; Lwfans Cyflogaeth a Chymorth sy'n gysylltiedig ag incwm (ESA), neu Gredyd Cynhwysol.

Ni fydd y cap yn berthnasol os byddwch yn derbyn unrhyw un o'r canlynol:

• Lwfans Byw i'r Anabl
• Taliad Annibyniaeth Personol
• Lwfans Presenoldeb
• Credyd Treth Gwaith
• Elfen cymorth ESA
• Pensiwn gweddw rhyfel

Os ydych chi dros y cap, efallai y bydd eich Budd-dal Tai a'ch taliadau Credyd Cynhwysol yn cael eu lleihau.

Beth ddylech chi ei wneud nesaf